[su_highlight background=”#fbff73″]زمان موردنیاز برای مطالعه این مطلب: ۴ دقیقه[/su_highlight]
شما فردی صاحب ایده، قوی و کارآفرین هستید که قصد دارید کسب و کاری را شروع کنید یا کسب و کار موجود خود را توسعه دهید. اگر شما طرح کسب و کار (Business Plan) نداشته باشید راهی برای جلب اطمینان بانک، سرمایه گذار و دیگر نهادهای حامی وجود ندارد. اکثر سرمایه گذاران و وام دهندگان پیش از اینکه پیشنهاد شما را در نظر بگیرند، حتما طرح کسب و کار از شما میخواهند. این داستان هر روز تکرار میشود. افراد دارای ایده های بسیار خوب که میخواهند وارد کسب و کار شوند، اما برنامه های مشخص و مدون ندارند.
طرح کسب و کار(Business Plan) چیست؟
طرح کسب و کار سندی مکتوب و یک بیانیه نوشته شده است که جزئیات کسب و کار پیشنهادی شما را تجزیه و تحلیل می کند. این سند باید ضمن تشریح موقعیت کنونی، نیازها، انتظارات و نتایج پیش بینی شده را شرح دهد و کلیه جوانب آن را ارزیابی کند. برنامه کسب و کار شامل تمام فعالیت های داخلی و خارجی برای راه اندازی یک کسب و کار جدید در یک دوره زمانی مشخص می باشد. نوشتن طرح کسب و کار به شما می آموزد که پول از کجا می آید و به کجا می رود. در واقع طرح کسب و کار، عملیاتی کردن یک شرکت روی کاغذ است و نقشه و تصویر روشنی از کسب و کار را تصویر میکند که به کجا خواهد رفت و چطور به آن خواهد رسید.
مزایای نوشتن طرح کسب و کار(Business Plan):
- شما را بعنوان یک کارآفرین جهت شروع کسب و کار آماده میکند.
- کسب و کار مد نظر شما را توصیف می کند.
- دوام و بقای کسب و کار مورد نظر شما را برای سایر افراد اثبات می نماید.
- آرمان های موردنظر شما را با واژه های شفاف بیان می کند.
- سرمایه گذاران را برای سرمایه گذاری متقاعد میکند.
- یک ابزارعالی برای ارتباط با بانک ها، سرمایه گذاران، صندوق های حمایتی و … است.
- طرح تجاری پتانسیل بازار را به دقت بیان می کند و راه های بدست آوردن قسمتی از آن را مشخص میکند.
- با استفاده از ترازهای مالی احتمالی، توضیح می دهد که چقدر پول نیاز دارید.
- مهمترین خطرات را با نگاه های موشکافانه مشخص میکند و بدین وسیله شانس موفقیت شرکت را افزایش میدهد.
- برای سرمایه گذارانی که هیچ اطلاع و شناختی از شما و افکارتان ندارند، راهنمای مفیدی است تا بتوانند شما و شرکتتان را ارزیابی کنند.
انواع طرح کسب و کار(Business Plan):
طرح کسب و کار انواع مختلفی دارد از جمله :
- طرح کسب و کار یک صفحه ای
- طرح خلاصه
- طرح کامل
- طرح عملیاتی
- طرح وام
- طرح توصیفی محصول یا خدمت جدید
- طرح مالی
- طرح فروش و بازاریابی
توضیح: هر طرح کسب و کار بر اساس موضوع آن (خدماتی یا تولیدی بودن طرح) و همچنین نوع مخاطب (سرمایه گذاران، بانک ها، نهادهای حامی دیگر و …) متفاوت با سایر طرح ها نوشته می شود. هیچ فرمول استاندارد و فرمت یکسانی را نمیتوان برای تدوین و تهیه کلیه طرح های کسب و کار تعمیم داد. با این وجود، این نوشتار سرفصل های لازم و چگونگی تدوین BP مورد نیاز استارت آپ ها را ارائه می نماید. هر شخص یا شرکت با توجه به شناختی که از مخاطبان خود دارد و شرایط شرکت و نوع فعالیت خود مبادرت به تهیه طرح کسب و کار می نماید.
طرح کسب و کار(Business Plan) کامل:
- تاریخچه و معرفی شرکت
- خلاصه مدیریتی
- توصیف کسب وکار
- معرفی محصول یا خدمت
- برنامه بازار و بازاریابی
- برنامه عملیاتی و اجرا
- تیم مدیریتی
- برنامه مالی طرح
- پیوست ها
- جداول و نمودارها
تدوین طرح کسب وکار کامل
ردیف | طرح کسب و کار کامل | توضیحات |
۱ | تاریخچه و معرفی شرکت | • نام شرکت، • تلفن و آدرس، • آرم شرکت، • اعضای موسسان و سهامداران، • تاریخ تهیه برنامه تجاری •تهیه کننده برنامه تجاری |
۲ | خلاصه مدیریتی | •خلاصه مدیریتی مینیاتور برنامه کسب و کار شما است، •ترجیحا دوصفحه از اطلاعات برجسته طرح، •درج خلاصه کلیه فعالیتها، •اگر بتواند توجه خواننده را جلب نماید بقیه گزارش نیز خوانده خواهد شد. |
۳ | توصیف کسب و کار | •عنوان طرح و شرح مختصری از آن، •تفصیل و تشریح آنچه کسب و کار شما برای مشتری انجام می دهد، •جشم انداز، ماموریت، اهداف و استراتژی ها را میتوان در این قسمت شرح داد. |
۴ | محصول یا خدمت | •محصول یا خدمت خود را بطور کامل توصیف و تشریح نمایید، •دلایل اهمیت، منحصر به فرد بودن و مزیت استفاده از آن و اینکه که چرا از سایر محصولات مشابه متمایز است و نحوه ی کار آن را با کمک ابزار مختلف (جدول و نقشه و…) نشان دهید • اطلاعات فنی و جزیی تر را با رعایت امنیت و IP مطالب به پیوست اضافه نمایید. |
۵ | برنامه بازار و بازاریابی | •بررسی روندها و ساختار بازار(قوانین و مقررات موثر در بازار، عوامل تکنولوژیک، عوامل محیطی و عوامل فصلی موثر بر بازار و … )، •نیازها و خلاهای بازار، •بخشبندی بازار (جمعیت شناختی مشتریان، الگوی خرید مشتریان، حساسیت های خرید مشتریان، عوامل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی)، •تحلیل کمی مشتریان و تحلیل خواسته های آنان( قیمت محصول، کیفیت محصول، سرعت تحویل، خدمات پس از فروش و …)، •ارزیابی و تحلیل رقبا ( معرفی رقبا، نقاط ضعف و قوت رقبا، تهدیدهای رقبا و …)، •استراتژی های بازاریابی (محصول، قیمت، توزیع، ترفیع) |
۶ | برنامه عملیاتی و اجرا | •فناوری تولید، •تجهیزات و امکانات مورد نیاز، •شبکه تامین، •سرویس مشتری، •ساختار سازمانی و نیروی کار مورد نیاز، • اقدامات اصلی •سیستم تامین و توزیع •ملاحظات قانونی، زیست محیطی، ایمنی و … |
۷ | تیم مدیریتی | • معرفی موسسین و سهامداران •اعضای هیات مدیره •مدیر عامل • مدیران ارشد •مشاوران کلیدی |
۸ | برنامه مالی طرح | •پیش بینی و برآورد هزینه های شرکت (هزینه های عمومی، هزینه های عملیات، هزینه های جاری، هزینه های بازاریابی و فروش)، •پیش بینی صورت جریان نقدی( منابع جریان نقدی، مصارف جریان نقدی)، •پیش بینی صورت حساب سود و زیان، •پیش بینی ترارنامه •منابع تامین سرمایه (آورده موسسین، سرمایه گذاری سرمایه گذاران، وام های بانکی، پیشفروش و …) • تحلیل نسبتهای مالی(خصوصا نسبت های سودآوری) •تحلیل نقطه سربه سر •نرخ بازگشت سرمایه |
۹ | پیوستها | در پیوستها مواردی که جنبه فنی داشته و یا مرور ادبیات موضوع را ارایه کنید. برای مثال: •شرح سوابق کامل مدیران، •منابع تخصصی، •توصیه نامه ها، •موافقت نامه ها، •اسناد مربوط به ثبت اختراع، ثبت شرکت و بهره برداری و… •مقالاتی که در بیان موفقیت بالقوه طرحهای نظیر طرح شما در مجلات یا کنفرانس های معتبر ثبت گشته اند. |
۱۰ | جداول و نمودارها | در حالت عادی، به راحتی حجم طرح کسب و کار شما بین ۴۰ تا ۵۰ صفحه میگردد و چون خواندن و بررسی تمام آن برای خواننده مشکل است، برای راحتی و درک بهتر شما میتوانید تا جایی که ممکن است از نمودارها و جداول استفاده نمایید و آنها را به شکلی نظام یافته در این بخش بگنجانید. |
منابع:
۱- How to Write a Business Plan, Mike McKeever, 12th ed. November, 2014
۲- مقدمه ای بر کسب و کار، دیوید دوسو، [ویلسون داگلاس]، ترجمه رضا محمد کاظمی، سارا سهیلی، انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۹۳
۳- طراحی و تدوین طرح کسب و کار، احمدپور داریانی، محمود. احمدی، روح الله. انتشارات نقش گستران، ۱۳۸۹
۴- راهنمای جامع و کاربردی طرح کسب و کار، فرانک اف. فیور، ترجمه داور ونوس، مسعود کرمی، موسسه کتاب مهربان نشر، ۱۳۸۷
2 دیدگاه دربارهٔ «طرح کسب و کار (Business Plan) چیست؟»
ممنون از شما به خاطر مطالب بسیار خوب و کاربردی. واقعا لذت بردم از نگارش و جامعیت این مقاله و در عین حال روان بودن آن. امکان ارتباط با نویسنده وجود دارد؟
بله . ایمیل خود را از طریق فرم ارتباط با ما ارسال بفرمایید .